Nieuw Organiseren
Voor iedereen die zich wil verdiepen in Nieuw Organiseren heeft Lenette Schuijt een mooi, informatief, inspirerend, maar ook beklemmend boek geschreven. Het boek draagt de titel: ’Wat Bezielt Ons? Van verstarring naar vitaliteit’. Het boek is enerzijds een persoonlijke pamflet met een sterke morele dimensie van een betrokken organisatie ontwikkelaar die zich afvraagt ’waarom ze mensen zou blijven coachen om overeind te blijven in een organisatie die met de dag onmenselijker wordt’ (p.15) en die zich vaak verstrikt voelt ’in een doorgeslagen systeem, dat niemand wil maar ook niemand kan veranderen’ (p.20). Anderzijds vindt u in dit boek een gedetailleerde diagnose van het verstarren en vastlopen van zes cruciale sectoren binnen onze samenleving en een ontwikkelperspectief vanuit Nieuw Organiseren.
Dat maakt dit boek boeiend. Hier spreekt een collega die jarenlang haar hart en ziel gegeven heeft om organisaties en mensen in beweging te krijgen en die is gaan beseffen dat de manier waarop organisaties worden vormgegeven fundamenteel vastloopt. En die er tevens achter is gekomen dat de wijze waarop ze tot nu toe gepoogd heeft de ontwikkeling van organisaties te realiseren, niet heeft geresulteerd tot fundamentele veranderingen.
Organisaties die zijn ingericht op basis van principes van de oude orde blijken weinig of niet in staat te zijn om fundamenteel te veranderen. Alle goede bedoelingen bleken meestal meer van hetzelfde op te leveren. En elke zogenaamd nieuwe aanvliegroute of interventie bleek toch oude wijn in nieuwe zakken. Met de wijsheid van nu kunnen we zeggen: dat kwam omdat de bestaande logica gewoon intact bleef, de bestaande orde bleef gehandhaafd, top down bureaucratische sturing.
De onderstroom en de essentie van Nieuw Organiseren
Lenette Schuijt beoogt met haar boek ’zowel het falen van oude systemen zichtbaar te maken, als licht te werpen op de groeiende onderstroom van mensen en groepen die, vanuit een andere manier van denken, nieuwe initiatieven creëren’ (p.15). Wat mij betreft is ze daar heel goed in geslaagd. Vraagt u zich nog af of Nieuw Organiseren een hype is of een fundamentele trend?
Schuijt toont door de breedte en diepte van die diagnose goed aan dat het vastlopen van organisaties in alle sectoren eenzelfde patroon kent. Bij de behandeling van elke sector worden we steeds in de eerste fase meegenomen langs falende bureaucratische systemen, perverse prikkels, frauduleuze praktijken, vervreemding en verstarring. In ‘Wat bezielt ons’, vindt u een goed gedocumenteerd beeld van verstarring in wetenschap, zorg, bedrijfsleven, onderwijs, de financiële sector en de overheid. Al lezend, herken ik de patronen en overvalt mij ook een zekere beklemming en moedeloosheid. Hoe zijn we zo de weg kwijtgeraakt? Inderdaad: wat heeft ons bezield dit soort organisaties te bouwen die niet meer functioneren waarvoor we ze waren bedoeld?
Voor de cynici onder ons: een beklemmend en ontluisterend beeld van menselijk onvermogen dat moedeloos kan maken. Voor de optimisten en degenen die nieuw, anders, slim of rijnlands organiseren al als nieuw perspectief aan het omarmen zijn, richt Lenette Schuijt haar aandacht op de vernieuwingsgolven die in elke sector ontegenzeggelijk ook te signaleren zijn, inspirerende concrete voorbeelden van de onderstroom. Betekenisvolle tegenkrachten, broze voorbeelden van hoe het anders kan en anders moet. In het laatste, zeer waardevolle deel van het boek richt Schuijt haar aandacht op de essentie van Nieuw Organiseren. Ze biedt daarmee ook een goed gefundeerd denkkader en handelingsperspectief voor degenen die al experimenterend houvast zoeken op weg naar nieuwe manieren van organiseren en naar meer maatschappelijke georiënteerde organisaties. Kopen! Lezen! Aan de slag ermee. De bovenstroom maakt meer kapot dan ons lief is en in de onderstroom is ruimte genoeg! Lenette: bedankt!
Jan Smit – september 2014
Bestellen via Managementboek. Voor meer informatie bezoek ook de onderzoekssite van Lenette Schuijt.
